Güneşin Çocukları
Bu yazıya, güncel sorunlarımızın başında gelen enerji meselesine yardımcı olmasını temenni ederek başlamak istiyoruz. İlk olarak kendimize şu soruları sormalıyız; ‘’dünya bu konuda neler yapıyor? Türkiye neler yapmıyor? Biz neler yapabiliriz?’’. Bu soruların hepsinin ortak bir cevabı var; ‘’güneş enerjisi santralleri’’. Güneş, Dünya’mızı yaşatan yegane gök cismi… Biz gezegenin üstündekiler de bu büyük yıldız sayesinde Dünya’mızı daha yaşanılır kılmak adına her geçen gün yeni adımlar atıyoruz.
Dünyanın Neden Kurtarılmaya İhtiyacı Var?
Çevresel faktörlerin alarm vermeye başladığı, artan ihtiyaç ve isteklerin büyümesi sonucu kabul edilebilir maksimum sınıra ulaştığı küresel düzende; ekonomik, çevreye uyumlu ve uygulanabilir yeni opsiyonlar aranmakta. Bu endişelerin yarattığı problem ve çözümlerin merkezinde de enerji var.
Enerji ihtiyacı insanlık için inkar edilemez bir gereksinim. Artık günümüzde, ihtiyaç duyduğumuz enerjiyi sadece tüketiyor olmak negatif bir anlam kazandı. Bunun bir getirisi olarak; enerjinin artık tüketim odaklı olmaktan sıyrılıp, üretilebilen bir ürün haline gelmesi sağlanmaya çalışılıyor.
Dünyayı Nasıl Kurtarabiliriz?
Enerji artık sürdürebilirlik bağlamında ele alınıyor. Son zamanlarda yapılan çalışmalar bizleri ‘’temiz enerji’’ kavramı ile tanıştırdı. Üretimi yapılacak enerjiyi (ki bu durumda üretilecek yerine dönüştürülecek enerjiyi demek daha doğru) doğada var olandan seçip aynı berraklıkta doğaya geri vermek amaçlanıyor. Bu bağlamda şunu belirtmeliyim ki; yenilenebilir enerjilerden bir tanesi olan Güneş Enerjisiyle ilişkimizi arttırmalıyız.
IKEA firması tükettiği tüm enerjiyi yenilenebilir enerjiden karşılamak istiyor. – © enerjibes.com
Güneş Enerji Santralleri
Güneş’in Dünya ile paylaştığı ışığı kullanarak yaşamımızı idame ettirdiğimiz, sanırım bilmemiz gereken en büyük gerçeklerden bir tanesi… Yokluğunu 1 saat bile yaşasak işler geri dönülemez derecede karışır. Gecemizi gündüzümüzü beraber geçirdiğimiz Güneş’e hayatımızda daha çok yer vermenin vakti geldi. Ben diyorum ki, hepimizin birer güneş enerji paneli olsun. Güneş ile aramızı sıkı tutalım. Dünya daha az yorulsun. Hatta işi büyütelim ve en önemlisi güneş enerjisi santrallerini çoğaltalım.
Güneş santralleri bir çeşit elektrik santralleridir. Çok sayıda güneş panelinden oluşurlar. Bireysel amaçlı kullanımının yanında çok daha büyük ölçeklerde; şehir şebekesine güç aktarmak, yerleşim birimlerinin enerjisini sağlamak gibi amaçlara hizmet ederler.
Verimli üretim sağlanan bölgelerdeki güneş santralleri oldukça etkili bir üretim gücüne sahip. Mesela 300 km2 alana yayılan güneş santrali 20 GW güç üretir. Başka bir örnek olarak; Mersin ilinin yüz ölçümünün 50’de 1’i oranında alanı güneş panelleriyle kaplarsak, 8.5 milyon evin enerji ihtiyacı karşılanmış olur.
Kamuthi güneş santrali, 10,36 kilometre karelik alanda inşa edilen tesis 2,5 milyon güneş paneline sahip. Hindistan’da bulunan tesis, dünyanın en büyük güneş enerji santrali. – © enerjibes.com
Verimli üretim için Güneş Enerji Santrali (GES) kurulacak alanın birçok yönden uygunluğa sahip olması gerekiyor. İlk olarak güneşlenme oranı yüksek olmalı. Bu bakımdan Türkiye’nin güney bölgeleri en uygun alanlar. Güneş enerji santralinin kurulacağı alanın düz olması da bir başka etken. Herhangi bir gölgeye maruz kalmadan güneşten maksimum seviyede yararlanılıyor olması tercih edilir. Bu yüzden çevresinde güneşi engelleyecek dağlar olmamalı. Santralin kurulacağı alanın şebekeye yakın olması da önemli. Çünkü üretimin devlete satılması amaçlanır. Aynı zamanda alanın güneşlenme değerleri, sıcaklık, nem, rüzgar gibi verilerinin gözlem altına alınıp belki deneme amaçlı küçük sistemler kurulabilir. Hatta ülkemizde bu deneme sistemleri için hizmet veren çok sayıda firma mevcut. Tüm bu işlemlerin yanında; santralin kurulacağı alana karar verdikten sonra yörenin yerlilerini bilgilendirmek gerekir, onları etkilemeyecek şekilde güvenlik sorunlarının gözden geçirilmesi de dikkate alınması gereken bir başka aşama.
GES bölgesi belirlendikten sonra artık yasal işlemlerin sırası gelir. 500 KW’a kadar olan elektrik üretiminde bireysel çalışılabilir. Fakat 500 KW’dan sonrası için şirket olmak gerekiyor. Bu şirketin güneş enerjisi hakkında danışmanlık veren firmalarla yapması gereken belirli anlaşmaları olması da zorunlu. GES kurulumunda son aşamalara geldik sayılır. Buraya kadar olan kısımları yapmak için gereken maddi kaynak, devletin teşvik amaçlı verdiği kredilerden sağlanacak.
